In 'Tot de laatste man' onderzoekt Kershaw waarom Nazi Duitsland tot het laatste moment heeft doorgevochten; dwz zonder in een bepaalde fase de onderhandeling te openen met de geallieerden. Van de moordaanslag door Stauffenberg op 20 juli 1944 naar de ineenstorting van de fronten in de tweede helft van dat jaar, via de pauze die kortstondig door het Ardennen offensief werd geboden, beschrijft Kershaw het pad naar de uiteindelijke eind overwinning. Tijdens dit verhaal behandelt hij tegelijkertijd de essentiële factoren die het toegeven van de nederlaag zo lang hebben verhinderd: het meedogenloze terreur apparaat, de toenemende dominantie van de partij, de onbuigzaamheid van Hitler, de prominente rol van het Bormann-Goebbels-Himmler-Speer viermanschap, de angst voor bezetting door de bolsjewieken en de aanhoudende bereidheid van ambtenaren en militaire leiders om hun plicht te blijven doen. Maar uiteindelijk bleven de structuren en mentaliteit van Hitler's bewind tot aan zijn dood bestaan - en niemand die in staat was dat te veranderen.
Mijn Oordeel
Ik vind dit verhaal over de eindfase van de Tweede Wereldoorlog zeer interessant omdat het beschrijft hoe en waarom mensen doorgaan met oorlogvoeren terwijl alle logische structuren en ratio lijken te ontberen. De vele gruwelijke details over de terreur en strijd in de laatste dagen vormen een goed tegenwicht voor de meer zakelijke beschrijvingen van de bewindsstructuren van de Nazi staat.
Gruwelijke Quote
"De volgende avond, op 31 januari, ging de geimproviseerde massamoord in volle omvang door. Afgeschermd van het dorp door een klein bos joegen de SS'ers de Joden met de kolven van hun geweren het ijs op en het ijskoude water in en maaiden ze langs de zeekust neer met hun machinegeweren, terwijl hun vuurbakens oplaaiden in de donkere nacht. Nog dagenlang zouden de lichamen langs de kust van het Samland aanspoelen. Een vrouw was zo ontdaan door wat ze zag, herinnerde ze zich later, 'dat ik mijn handen voor mijn ogen sloeg. [...] Daarna liepen we snel door omdat we de aanblik niet konden verdragen.' [...] Ongeveer 200 van de 7000 mensen wisten uiteindelijk te overleven."
Verschrikkelijkheid
Praktisch
Oorspronkelijke titel: The End. Hitler's Germany, 1944-45
2011; 608 pagina's
ISBN 9789000315000
Geen opmerkingen:
Een reactie posten